Өнөөдөр Засгийн газрын ээлжит хуралдааны шийдвэрийг танилцуулах үеэр сэтгүүлч ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан сэтгүүлчдийн асуултад хариулав.
-Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдоржийн өчигдөр цацсан бичлэгт "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК-д онцгой дэглэм тогтоосон нь маш буруу байсан" гэж хэлсэн. Үүн дээр Засгийн газар ямар байр суурьтай байна вэ?
Сайд Д.Амарбаясгалан:
-"Ц.Элбэгдорж гэдэг хүн 1998 оны наймдугаар сард Монгол Улсын Ерөнхий сайдын үүрэг гүйцэтгэгчээр ажиллаж байхдаа анх удаа 1991 оны Онцгой бүрэн эрхт төлөөлөгч томилох хуулийг хэрэглэж, "Эрдэнэт" уулын баяжуулах үйлдвэр дээр Бүрэн Эрхт Төлөөлөгч(БЭТ)-ийг өөрөө томилж байсан. Томилогдож байсан хүн нь өнөөдөр амьд сэрүүн явж байгаа Д.Дорлигжав гэж хүн байгаа. Өөрсдөөс нь очоод асууж болно.
Монгол Улсын Засгийн газраас төрийн өмчит үйлдвэрийн газруудыг хууль бус аргаар, хуйвалдааны зарчмаар хувьчилж авсан, 49 хувийг нь оросуудаас худалдаж авсан, концессын гэрээгээр авсан гээд "Эрдэнэт", "Дарханы Төмөрлөг", "Хөтөлийн цемент" гэсэн гурван үйлдвэр дээр БЭТ томилох, концессын гэрээгээ цуцлах, хувьчлалыг нь хүчингүй болгож, буцаан авах ажиллагааг зохион байгуулсан.
Зарим улстөрч хувийн хөрөнгийг төр хураан авч байгаа мэтээр олон нийтэд ойлголт өгөхөөр ярьж байгаа. Төрийн өмчид байсан зүйлийг хуйвалдааны зарчмаар нэгэн ёсондоо хулгай хийж авсан энэ хувьчлалуудыг, 49 хувийн худалдан авалтыг хүчингүй болгож, БЭТ томилсон нь хоёр дахь тохиолдол болсон.
Гурав дахь тохиолдол нь "Эрдэнэс Тавантолгой" компани дээр БЭТ томилж, 2022 оны аравдугаар сарын 26-ны өдрөөс хойш өнөөдрийг хүртэл ажиллуулж байна. БЭТ томилогдоод хагас жилийн дотор төсвийн орлогыг 1.8 их наяд төгрөгөөр даван биелэх боломжийг бүрдүүлсэн. Тэрхүү давсан орлогыг Засгийн газар төсвийн тодотгол хийх замаар ахмадын тэтгэвэр, төрийн албан хаагчдыг цалинг нэмж чадсан. Мөн жилдээ 36 сая тонн нүүрс хамгийн ихдээ гардаг байсныг БЭТ ажилласан цаг хугацаанд 68 сая тонн нүүрс экспортод гаргасан амжилтыг тогтоолоо. Ингэсний үр дүнд 2023 оны төсвийн орлого 4 орчим их наяд төгрөгөөр даван биелсэн эерэг үзүүлэлт бий.
Ямар чиглэлээр гаргасан шийдвэрийг буруутгаж байгаа вэ гэдгийг онцолж харах хэрэгтэй. Улс төрийн өнцгөөр энэ шийдвэрийг буруу гэж үзэж байна уу, улс оронд ирсэн эдийн засгийн эерэг өөрчлөлтийг дүгнээд буруу гэж хэлж байна уу гэдгийг ойлгохгүй байгаа" гэв.
Сэтгэгдэл (1)