Фото: REUTERS/Dawoud Abu
-Трамп АНУ Газын зурваст хяналтаа тогтоох санал дэвшүүллээ-
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Газын зурваст Америкийн цэргийн хяналтыг тогтоож, тэндээс палестинчуудыг нүүлгэх санал гаргав. Тэрээр энэ газар нутгийг урт хугацаанд янзлан хөгжүүлэх хүсэлтэйгээ хэлжээ. Түүний санаачлагыг Саудын Араб зөвшөөрөөгүй ба намынх нь сенаторууд ч эсэргүүцжээ. Дэлхийн сонин хэвлэлээр энэ талаар юу бичнэ вэ?
NBC: АНУ Газын зурваст хяналт тогтоох саналыг Трамп гаргалаа
Израилийн ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхутай хамтран хийлгэсэн хэвлэлийн хурал дээр АНУ Газын зурвасыг хяналтдаа авна гэж Трамп мэдэгдэв. Палестинчууд гэр орон нь амьдрах аргагүй болсон учир тэд одоо нүүх хэрэгтэй гэж тэр хэлээд 1,8 сая хүнийг арабын орнуудад нүүлгэх ёстой гэсэн байна.
NBC:
«Газын зурвасын талаар тэр хэлэхдээ, бид тэр өмх газрыг эзэмшин хөгжүүлж, мянга, мянгаар ажлын байр бий болгоно. Тэр нь бүх Ойрхи дорнодын бахархал болно» гэж хэлээд түүнийг урт хугацаагаар эзэмших нь «Ойрхи Дорнодод томоохон тогвортой байдлыг бий болгоно» гэж нэмэн хэлжээ.
Энэ бие даасан газар нутгийг бараг булаан авах нь хууль эрх зүйн талаас ямар байхыг ерөнхийлөгч хэлсэнгүй. Нетаньяху, өөрийн ээлжид өөрийн зорилгуудын нэг нь Газын зурвасыг хэзээ ч Израильд аюулгүй байлгах асуудал гээд «Трамп тэр өчүүхэн газрын ирээдүйг өөрөөр харж байна» гэжээ.
The New York Times: Трамп ер бусын санааг гаргалаа
Трампын мэдэгдэл нь өдөөн хатгасан, таавар ихтэй, ерөнхийлөгч хүний хувьд баймааргүй, дүргүйцэл төрүүлмээр болов. Хэдийгээр олон хүнд эргэлзээтэй ч Цагаан ордны эзэн түүндээ итгэлтэй байна. Тэрээр Газыг палестинчуудад буцаахгүй гэхдээ түүнийг «тодорхой бүлэг хүмүүсийнх биш, нийтийн болгох сонирхолтой байгаа гэнэ».
The New York Times:
Одоо Цагаан ордны эзэн болсон өөрийн шинэ хугацаанд, XIX зууны имперализмын уламжлалын дэлхийн газрын зургийг шинэчлэн өөрчлөх хачин хачин санааг Трамп дэвшүүлэх болов. Эхлээд Гренландыг худалдан авах дараа нь Канадыг нэгтгэх, Панамын сувгийг эргүүлэн авах, Мексикийн булангийн нэрийг өөрчлөх саналууд гарлаа. Одоо Америкийн ямар ч Ерөнхийлөгчийн хүсээгүй Ойрхи Дорнодын дайны хөлд нэрвэгдэн хоосорсон хэсэг газрыг тэр авна гэв..
Трампын шинэ санаа нь хоёр сая палестинчуудыг нүүлгэхэд хүргэн асар их логистик, санхүүгийн асуудлыг үүсгэхээс гадна бодлого талаасаа тэсрэх аюулд хүргэн илүү аюултай ширүүн сөргөлдөөнийг өдөөж магадгүй юм.
The Times of Israel: Израильд Трампын мэдэгдлийг дэмжиж байна
Израилийн сөрөг хүчний «Үндэсний эв нэгдэл» намын дарга Бенни Ганц Газын зурвасын талаарх Трампын мэдэгдлийг дэмжиж байна гэжээ. Энэ нь хоёр орны хоорондын гүнзгий холбоог харуулж байна гэжээ.
The Times of Israel:
«Ерөнхийлөгч Трамп Израилийн жинхэнэ найз гэдгээ харуулж байгаа нь анхны удаа биш, тэр аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх чухал асуудалд дэмжлэгээ үзүүлсээр байх болно. Тэр өөрийн мэдэгдэлд шинэлэг, сонирхолтой санааг гаргаж ирлээ. Санааг цэрэг дайны зорилготойгоо хамт авч үзэн бүх барьцааны хүмүүсийг эргүүлэн авах талд ажиллах нь зөв хэмээн Ганцын мэдэгдэлд өгүүлжээ».
Мөн Үндэсний аюулгүй байдлын сайд асан Итамар Бен Гвир хэлэхдээ, Трампын Газын зурваст хяналтаа тогтоох мэдэгдлийн дараа өөрийн хэт барууны «Оцма Йехудит» намыг засгийн газарт эргэн орох магадлалтайг мэдэгдэв. Бен Гвир онцлохдоо, Газын зурвасаас «сайн дураар шилжин нүүлгэхийг» эртнээс дэмжиж ирсэн гэлээ.
Reuters: Саудын Араб Трампын саналыг зөвшөөрсөнгүй
Палестин улсыг байгуулахгүйгээр Израильтай холбоо тогтоохгүйг Саудын Араб мэдэгдэв. Палестинчуудыг тэдний нутгаас шилжүүлэн нүүлгэх, ямар ч оролдлогыг Эр-Рияд үгүйсгэнэ, палестинд хандах тэдний байр суурь өөрчлөгдөхгүй гэж тус орны Гадаад харилцааны яамны төлөөлөгч мэдэгдлээ.
Reuters:
Мэдэгдэлд өгүүлснээр, Саудын Арабын хаан ширээ залгамжлагч жонон Мухаммед бин Салман вант улсынхаа байр суурийг «тодорхой, хоёрдмол санаа байхгүй» хэмээн батлав.
АНУ өмнө нь Израильтай харилцаагаа хэвийн болгож түүнийг хүлээн зөвшөөрүүлэх гэж олон сарын турш Саудын Арабтай дипломат хэлэлцээр явуулжээ. Гэсэн ч Газын зурвасын дайн Эр-Риядыг уг асуудлыг хойш тавихад хүргэсэн юм.
Politico: Газын зурвасыг эзлэх Трампын төлөвлөгөө бүгд найрамдахчуудыг алмайруулав
«Газын зурвасыг хяналтдаа авна» Трампын амлалт нь БНН-ын сенат дахь түүний гол холбоотнуудын зүгээс хурдан эсэргүүцэл гаргалаа. Сенатор Том Тиллис энэ мэдэгдэлд “хослосон длголдол” байна гэсэн бол өөр нэг нэрээ хэлээгүй хууль тогтоогч түүнд олон асуудал байна гэжээ.
Politico:
«Сенатын олонхийн лидер Жон Тьюн богино хэмжээний ярилцлагадаа, тэр мэдэгдлийг үзээгүй, ойрхи дорнодын асуудлыг нэн ялангуяа Газтай холбогдуулан авч үзэж шийдэх эрх бид бүгдэд байгаа нь илт» гэжээ.
Трампын бусад холбоотнууд ерөнхийлөгчтэй ам зөрөхгүйг хичээж буй нь мэдээж. Гэхдээ тэд Газыг авна гэдэгт тааруу хандаж байна. Сенатор Жош Хоули бид өөрсдийн нөөцөө Газад биш өөртөө зориулбал дээр гэв. Мөн тэр палестинд цэрэг илгээхийн эсрэг байна.
Elnashra: ХАМАС тохиролцооныхоо хоёр дахь шатны хэлэлцээрийг эхлүүлснээ зарлав
ХАМАС радикал йн төлөөлөгч Абдул Латиф Аль-Кану Газын зурваст гал зогсоох олзлогсодыг солилцох «холбоо, хэлэлцээрийн хоёр дахь үе эхллээ» гэж мэдэгдээд зурвасын хүмүүст орогнол олгуулах сонирхолтойгоо хэлжээ.
Elnashra:
Хамас хөдөлгөөний тараасан мэдэгдэлд «Израилийн булаан эзлэлт нь тохиролцооны хүмүүнлэгийн талын тохиролцоог хэрэгжүүлэхэд хүндрэл учруулан удаашруулж байна» гэжээ.
Иордан голын баруун эрэгт болж буй хэрэг явдалд олон улсын зүгээс анхаарал байхгүйг Аль-Кану онцлон тэмдэглэжээ.