1991 онд Бямбасүрэнгийн Засгийн газраас монгол төгрөгийн ханшийг хоёр дахин унагах 20 дугаар тогтоол гарсныг ихэд муулдаг. Монголд байрлаж байсан 100 мянган зөвлөлт цэрэг, тэдний эхнэр хүүхдийн дунд Ленинградад хэвлэгддэг төгрөг хичнээн байсныг Монголын ганц байсан банк нь мэддэггүй байсан. Тэдний гар дээр байгаа мөнгөний ханшийг огцом унагаж байж нийт төгрөгийнхөө баримжааг олж мэдэн удалгүй шинэ эмисс хийсэн нь тухайн үедээ тун оновчтой, эдийн засгийн хувьд зайлшгүй хийх ёстой байсан арга хэмжээ юм. Тэрний дараа л үнэнгээсээ Монголд анхны үндэсний Төв банк байгуулагдсан юм шүү дээ.

УИХ-ын 40 гишүүн гарын үсэг зурсан УИХ-ын даргыг огцруулах асуудлыг хэлэлцэх үү, эсвэл ЖДҮХС-гийн хөрөнгийг зүй бусаар зарцуулсан Засгийн газрыг огцруулах уу?

Ийм нэгэн жүжигт бид яг одоо тоглоцгоож байна, ард түмнээрээ. 

АН-ын дарга С.Эрдэнэ, УИХ-ын дэд дарга Я.Санжмятав нар УИХ-ын даргыг хуульд заагаагүй үндэслэлээр огцруулна гэхийнхээ оронд хуулийн заалтаа бариад МАН-ыг татан буулгах, УИХ-ыг тараах хүртэл боломж байна. Тэгвэл жинхэнээсээ 60 тэрбумын УИХ, ЖДҮ-чдийн Засгийн газартай хариуцлага тооцсон явдал болно.

Сталин ингэж хэлж байжээ

Н.Алтанхуяг “Нэгдсэн Монгол”-оо Дээд шүүхэд бүртгүүлсний дараа АН-ын бусад бүлэг фракциуд ч өөр өөрийн намыг шүүхэд бүртгүүлэхээр яарах биз. МоАН санаачилгыг эхлүүлсэн Л.Болд лав АН-аас салан тусгаарлахаа зарлачихлаа. Түүний дараа АН-ыг орхих нөхөд “Нэг Ардчилал”-ынхан байж магадгүй.

Намын санхүүжилт алж байна.

Хоёр жилийн өмнө М.Энхболд гэдэг хүн цав цагаан байж байгаад өнөөдөр гэв гэнэт тас хар болчихоогүй нь тодорхой. Хэрвээ хүсэл зориг ярих гэж байгаа бол гарын үсэг зураагүй 34 гишүүнд ч бас өөр хүсэл зориг бий. Ганцхан хүсэл зоригоор бүхнийг шийдэж болдоггүйд учир байна.

Та “Их 20”-ын уулзалтын үр дүнг яаж харж байгаа вэ?

МАН-ын даргын эзгүйд “Алтан Дорнод Монгол” компанийн захирал Т.Ганболд УЕП асан Д.Дорлигжавт дөрвөн сая долларын авилга өгснөө илчлэв. Ажиглэгчид энэ үйл явдлыг “Номер нэг”-ээс “номер гурав”-т үзүүлж байгаа галын дэмжлэг хэмээн нэрлэж байна.

ЖДҮ-ийг хөгжүүлэх сангаас зээл хүссэн, зээлийн шалгуурт нийцсэн ч зээлээ авч чадаагүй иргэд ч гэсэн өөрөө өөрсдийнхөө төлөө явж сурмаар байна. Эрх ашгаа хамгаалах ямар л механизм, эрэг шураг байна тэр болгоноос зуурч, хөдөлгөж, ажиллуулж үзэх хэрэгтэй биз дээ. Тэгэхгүй бол “дуугуй байх нь зөвшөөрсний тэмдэг” гээд дарлах улс захаас аван. “Ажлын байр бий болго, арав таван хүнд цалин өг” гээд жижиг, дунд хэсгээ дэмжих гэж хийсэн мөнгийг хамгийн баяр хувалзнууд нь хувааж авчихаад “хулгайлаагүй, зээлсэн шт” гээд суугаа чинь дарлаж байгаа хэлбэр мөн биз дээ.

ЖДҮХС-гийн нэр дээр 2018 онд 1031 төсөл ирснээс 498 нь зээлийн шаардлага хангасан юм байна. Үүнээс 134 төслийг ХХААХҮ-ийн сайдын тушаалаар сангаас шууд санхүүжүүлжээ.

Бидний цэнхэр гаригийн хүмүүст ихээр хайрлагдсан аугаа дуучин Фредид маань зориулсан “Bohemian Rhapsody” хэмээх кино-хөшөө дурсгал саяхан босчээ. Сарын өмнө нээлтээ хийсэн уг кино 52 сая долларын өртгөөр бүтсэн ч өнөөдрийн байдлаар 539 сая доллар цуглуулаад байгаа нь дэлхий нийтээрээ энэ аугаа дуучнаа хичнээн их санасны илрэл бизээ.

Архи уудаг аавыгаа үзэн яддаг байсан юм болов уу? Аавын уудаг архийг үзэн яддаг байсан юм болов уу?

Мэдээж зээл авсан гишүүдийн дийлэнх нь намдаа тодорхой хэмжээний хандив өгсөн байгаа. Тэр нь өөрийг хамгаалж хаацайлна гэж бодож байгаа байх л даа. Ялангуяа “бүгдээрээ адилхан авсан юм чинь хэн намайг яах юм” гэх мугуйдлал зориг өгч байх шиг байна.

Өнөөдөр Монгол улсын тусгаар тогтнол баталгаатай. Энэ орныг хэн ч эзлэн түрэмгийлэх гээгүй. Үгүйдээ л дэлхийг хамарсан дараагийн дайн хүртэл. Монгол улсыг хоёр хөршийн хэн нь ч анекс хийх, булаан эзлэх сонирхолгүй. Тэдэнд найдвартай жийрэглэгч тусгаар улс хэрэгтэй. Харин энэ тусгай бүс рүү өөр сонирхогчид орж ирэн гүн харилцаа тогтоохыг тэд яав ч зөвшөөрөхгүй. Тэртэй тэргүй бололцоогүй зүйлийг боломжийн болгох гэж зүтгэх тусмаа монголчууд л хохирно.

Өчнөөн муухай юм хийсэн мафийн босс Аль Капонэг хууль цагдаагийнхан удаан шалгасаны эцэст татварын хэргээр л ялласан гэдэг, өөр баримт нотолгоо олдоогүй болоод тэр. ЖДҮ мөсөн уулын орой төдий хэрэг байж магадгүй ээ, гэхдээ л Аль Капонэгийн татварын хэрэг шиг илэрхий баримттай, нотолгоотой ганц кэйс байна. Гаруудад хариуцлага тооцох ЖДҮ шиг "тэнгэрийн умдаг" олдож байхад гялс атгаад авахгүй өөр юмнуудаар булзааруулаад балайраад байх юм.

Бид өдөр бүр дэлгүүрч хэсч, ресторанд хооллодоггүй ч гэсэн өдөр бүр нийтийн тээврээр зорчдог. Ямар ч үйлчилгээний байгууллагад үйлчилгээний соёл гэж нэг юм бий. Ядаж л түмэн амьтны нүдэн дээр ажил олгогчоосоо хулгай хийдэг, түүнийгээ түмний нүдэн дээр ид хав болгох нь яавч соёлтой үйлчилгээ биш гэдгийг нийтийн тээврийнхэнд дуулгая.

Төрийн нарийн бичгийн дарга асан Мадлэн Олбрайтын Анхаар: Фашизм гэсэн ном энэ оны хавар хэвлэгдэн гарсан даруйдаа бэстсэллэр болсон. НЭПКО хэвлэлийн газраас энэ номыг Ариунсанаагийн орчуулгаар хэвлэн гаргалаа. Уг номын хэсгээс уншигч олонд сонирхуулж байна.

Монголын түүхийн 100 жилийг бичилцсэн МАН хэмээх улс төрийн хүчин зүгээр л нурж байгааг харах харамсалтай байна. Та нарын тэмцлийн дундуур бухын тулаанч шиг улаан дарцаг дохисхийж суугаа тэр нэг хүнд ч бас гомдож байна.