Өчигдөр Монгол Улсын хувьд бараг л “хар мягмар гариг” боллоо. Сүүлийн хоёр сарын турш бүртгэгдсэн коронавирусын тохиолдол хоногийн дотор хоёр дахин нэмэгдэж, 32 болов. Өнөөдөр ХӨСҮТ дахиад хэдийг зарлахыг таахад бэрх.
Шинээр бүртгэгдсэн 15 тохиолдлын 13 нь ОХУ-аас орж ирсэн, хоёр нь Монголд гарсан болж таарав. “Сонгдо” эмнэлэгт удаан хугацаанд хэвтэж эмчлүүлсэн хоёр өвчтөнөөс авсан тандалтын хариу эерэг буюу “халдвартай” гарчээ. Яаралтай оношлуураар хийсэн учраас шинжилгээний хариу баталгаатай биш, PCR-аар дахиж оношлоно гэж байгаа боловч энэ ч гэсэн аврал биш юм.
Өчигдөр орой лабораторийн шинжилгээний хариу гарч, “сөрөг” хэмээн зарласан авч хоёр дахь, гурав дахь удаагийн шинжилгээгээр эерэг гарсан өмнөх тохиолдлууд бий. Тиймээс иргэдийг үргэлжлүүлэн тусгаарлаж, давтан шинжилгээ авах ёстой.
Товчхондоо манай улс халдварын тархалтыг хяналтаасаа алдчихлаа. Өмнө нь нэг сарын турш “Монгол Улс коронавирус илрээгүй цөөхөн орны нэг” гэж ярьж, бичиж байсан. Сүүлийн хоёр сар “Монгол Улс эх дотооддоо коронавирус илрээгүй цөөхөн орны нэг” гэж бас л цээж түхгэр байв. Харин өнөөдөр аль аль нь үгүй болж, халдвар голомтолсон орнуудын жагсаалт руу гулсахад бэлэн болов. Эмч нар мөн ч олон хэлсэн дээ. Халдвар нэгэнт ороод ирсэн тохиолдолд манайх барьж дийлэхгүй шүү гэж. Бүтэн дөрвөн сар ээлжгүй жижүүрлэсэн эмч нар ч туйлдах шат руугаа орж байна. Хүссэн юм хүзүүгээр татав.
Өчигдөр ОБЕГ-ын дарга П.Бадрал “Одоогоор гадаадаас эх орондоо эргэж ирэх хүсэлтээ гаргасан иргэдийн тоо 8000 шахаад байна. Хан-Уул дүүрэгт баригдаж байгаа эх, хүүхдийн эрүүл мэндийн төвийг ашиглалтад оруулбал монголчуудаа олноор нь авчирах боломжтой. УОК эхний ээлжинд тус эмнэлгийг коронавирусын тусгаарлалтад ашиглахаар шийдвэрлэсэн” гэв.
Гэтэл баригдаж буй эмнэлэг нь 300 ор, 800-гаад өрөө тасалгаатай. Дээр нь ирэх зургадугаар сарын 1-нээс өмнө ашиглалтад оруулахын тулд дахиад 8.000.000.000 /найман тэрбум/ төгрөгийн хөрөнгө оруулалт шаардлагатай гэнэ. Аюулын харанга дэлдсээр дөрвөн сар өнгөрөхөд байхад Засгийн газраас бодож бодож авсан арга хэмжээ нь энэ.
Гадаад хэргийн сайд Д.Цогтбаатар “тусгаарлах байрууд хүрэлцэхгүй байгаа учраас одоогоор тусгай үүргийн нислэг хийх боломжгүй. Тусгаарлах өрөө тасалгаа суларчны дараа иргэдээ авчирах асуудлыг эргэж ярина” гэв. Одоо тусгаарлалтад байгаа хүмүүсийн ор сулрахыг л хүлээж буй хэрэг шүү дээ.
Ийм байтал Засгийн газар, УИХ “2020 онд төлөвлөсөн хөрөнгө оруулалтуудаа бүгдийг хийнэ. Төсөвт нэг ч төгрөгийн тодолгол хийхгүй” гэж гүрийгээд байгаа. /Тэр төсөв төлөвлөгөөнд нь коронавирус байхгүй гэдгийг санах хэрэгтэй/ Өчигдөр “Улаан бал”-д орсон Х.Нямбаатар хүртэл “Тэнд чинь 150 мянган ажлын байр байгаа” гээд нүүрээ минчийлгээд зүтгээд байна лээ. Үнэн хэрэгтээ “Энэ оны төсөв бол сонгуульд зориулсан төсөв юм аа. Тийм учраас эрх баригчид хөрөнгө оруулалын бүх зардлаа оны эхний зургаан сард хуваагаад тавьчихсан байна. Тэндээсээ компаниудаа санхүүжүүлээд, мөнгөө хувааж аваад сонгуульдаа орох юм байна” гэдгийг эдийн засагчид хангалттай хэлж, сануулж байгаа.
Хэрвээ тийм биш бол аль хэдийн төсөвтөө тодотгол хийгээд, тэвчиж болох зардлуудаа танаад эхэлчихсэн байх учиртай. Сая чуулган эхэлсний дараа УИХ баахан татваруудыг тэглэсэн, хөнгөлсөн, чөлөөлсөн. Татварын орлого тасалдсанаас үүсэх төсвийн алдагдлыг юугаар нөхөх вэ гэдэг нь Төсвийн хуулиар зохицуулагдах ёстой. Гэтэл “Засгийн газарт эрхийг нь өгөөд ажлыг нь хийлгэх ёстой” гэдэг яриаг УИХ-ын гишүүд өөрсдөө яриад явж байгаа нь хүлээн зөвшөөрөх аргагүй зүйл. Засгийн газрын дур зоргыг өөгшүүлж, өөрсдөө хариуцлагаас зугтаж буй бас нэг хэлбэр.
Б.ЗАЯА