Эдвард Роберт Хьюз гэж хэн бэ, юугаар тэр алдаршив. Түүний зургууд дахь хагас гэрэлтсэн даавуун дороос зураачийг Ренаур, Куинжи, Караважотай юу ойртуулж байсныг харж болох уу?

Нэн түрүүнд Хьюз гэж хэн байна вэ? Товчхон намтар, хуурай баримтуудаар өгүүлэх гээд үзье. Тэрээр 1851 онд прерафаэлит гэх XIX зуунд Англид үүсээд байсан сонгодог урлагийн стилиэс өөр  дүрслэх урлагийн шинэ урсгалын удамтай овогт төржээ. Түүний авга Артур Хьюз нь Рафаэлийг дээдлэх прерафаэлит  урсгалын анхдагч нарын нэг байв. Анхдагч гэдэг нь тухайн цагтаа Англид алдартай байсан авгыг нь түүхэнд мөнхөлж өгчээ. Авгад нь ингэж их анхаараад байгаа нь Хьюзынхны гэр бүлд мэдрэмжийн-уран сайхны, дотны уур амьсгал ноёрхсон байсныг хэлэх гээд байгаа юм. Бяцхан Эдвардад сайнаар хэлэхэд уран зургаас өөр сонголт үлдсэнгүй!

Прерафаэлитуудыг сайн мэдэхгүй хүнд хялбараар тайлбарлахад, 1850-иад оны эхээр Английн уран зурагт гарсан  эрчимтэй, түлхэцтэй урсгал юм. Түүнийг сонгомол академизмын сэтгэлгүй зогсонги, хөдөлгөөнгүй байдлыг сохроор хуулахын эсрэг тэмцсэн хэсэг зураачдын бүлэг бий болгосон юм. Эндээс л английн хүйтэндүү ч байж мэдэхээр мэдрэмж, сэтгэлийн хөөрөл, тачаал гэсэн гол сэдэв энэ урсгалынх болжээ.

Цаашлаад хэрэв ноён зураач прерафаэлит юм бол  түүнийг Ренаур, Архип Куинжи, Караваджо нартай яагаад төрөлжүүлэх болов гэсэн асуулт гарч ирнэ? Хариу нь гэрэл! Дээрх гурван зураач гэрлийн давтагдашгүй мастерууд байв. Тэдний зурагнаас химитэй холбоотой биш гэрэлтүүлгийг ямагт харж болно. Хьюз өөрийн "Зуны нар тэнцлийн өмнө” гэсэн зурагтаа  түүнийгээ гайхалтайгаар “асаажээ”. Гайхалтай ховсдолт!

Түүний үеийнхний  зургийн баатруудын даашинзыг бичсэнээс харахад даавууг яг таг нэрлэж болохоор. Хьюз хувцасны даавууг тэгж нарийн зурж байгаагүй. Чадахгүйдээ ч тэгээгүй. Хьюз тодорхой тооцоотойгоор, таамаг үлдээх зорилгоор зөгнөл танд ургаг гэж л зурдаг байж дээ. "Зуны нар тэнцлийн өмнө” зургийн эмэгтэйн даашинзийн доод хэсэг нь өвс ургамал, галуудтай нийлэн ургасан мэт нэгэн цулыг бүтээж байгаа. Хувцасны дээд хэсэг нь агаар мэт замхран хөнгөрөн хөөрөх шиг. Маш мэдрэмжтэй гэхээр.

Бас л ийм  “нислэгийг” түүний “Цасны зүрх”, “Валькирийн харуул” зургуудаас үзэж болно. Үнэхээр гоё!

Эдвард Роберт Хьюзтай ингэж  өнгөцхөн танилцсан ч  маш сонирхолтой.

М.Цогт