Ингэхэд “хариуцлага” гэдэг үг зөвхөн өнгөрсөнд л хамаатай юу? Өнөөдөр ажлаа хийж байгаа хүмүүс хариуцлагаас ангид байх нь зүй ёс уу? Хууль зөвхөн хуучинд л үйлчилдэг үү?
Өчигдөр Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээс С.Баярцогт, Б.Бямбасайхан нарын цагдан хорих хугацааг дахин нэг capаар сунгалаа. Цагдан хорионы шүүх хурлын үеэр прокурор эсэргүүцэл бичиж, шүүгчээс татгалзсан байна. Учир нь уг шүүх хуралдааныг удирдаж байсан шүүгч С.Батжаргал өмнө нь С.Баяр, Ч.Сайханбилэг нарыг цагдан хорих тухай прокурорын саналаас татгалзаж, батлан даалтад гаргах шийдвэр гаргаж байжээ. Үүний дараа прокурор Ерөнхий шүүгчид эсэргүүцэл бичиж, шүүх хуралдааныг дахин явуулсан билээ. Энэ удаа ч мөн ялгаагүй, шүүгчийг сольсоны дараа шүүхийн шийдвэр прокурорын талд гарч, С.Баярцогт, Б.Бямбасайхан нарын цагдан хорих хугацааг дахин нэг сараар сунгасан билээ. Шүүх шударга ажиллаж байна, прокурор хүчтэй байна гэж алга ташья. Мундаг! Гэхдээ...
Нэг. УИХ-ын гишүүн Д.Гантулгын хүчингийн хэргийг хуулийн байгууллага эцэслэж чадаагүй хэвээр байна. Түүнийг яллагдагчаар татаж, гишүүний бүрэн эрхийг нь түдгэлзүүлэх тухай прокурорын санал УИХ дээр орж ирээд л хад мөргөсөн. УИХ уг асуудлыг хэлэлцээд “УИХ-ын гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх хуулийн зохицуулалт Цэцийн шийдвэрээр хүчингүй болсон тул хуульд өөрчлөлт оруулахаас нааш хэлэлцэх боломжгүй” гээд буцаасан байдаг. Одоогоос арав хоногийн өмнө “УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай” хуулийн төслийг УИХ хэлэлцэн баталснаар хуулийн зохицуулалт бий болсон. Үүнээс хойш уг хуулийг ёсчлон батлах, Ерөнхийлөгч хориг тавих хугацаа хэдийн дууссан тул хууль хүчин төгөлдөр болсон гэсэн үг. Гэтэл прокурор яагаад түдгэлзүүлэх саналаа оруулж ирэхгүй байна вэ?
Хоёрдугаарт, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдоржийг “Сэтгүүлчдийг тагнаж, чагнасан” хэрэгт хогбогдуулан ТЕГ-аас эрүүгийн хэрэг үүсгэж шалгаад багагүй хугацаа өнгөрлөө. Тагнаж чагнах ажиллагааг гүйцэтгэсэн цагдаагийн ажилтнууд хэргээ хүлээж, Ц.Нямдорж сайд уг хэргийн захиалагчаар сэрдэгдээд байгаа. Өнгөрөгч долоо хоногт ТЕГ-аас түүнийг дуудаж, мэдүүлэг авах гэсэн боловч сайд мэдүүлэг өгөхөөс татгалзаж, хаалга өшиглөөд гарч явсан тухай өмнө мэдээлсэн. Үүнээс хойш долоо хоног өнгөрчихөөд байхад хэргийг шалгаж байгаа тагнуул ч, хэрэгт хяналт тавьж байгаа прокурор ч таг чиг. Тэдний дэргэд ямар ч ажил, албан тушаалгүй сул иргэн болсон С.Баярцогт, Ч.Сайханбилэг эд нарт эр баяраа гаргах нь "Бөөсөнд хутга" гэсэнтэй л агаар нэг юм.
Ингэхэд хууль зөвхөн өнгөрсөнд л үйлчилдэг үү? Өнөөдөр ажил албан тушаал хашиж байгаа нөхдөд хууль үйлчлэхгүй, хариуцлагаас ангид байх тухай хуулиас давсан дэг журмыг хэн тогтоогоод байна вэ? Дийлдгээ л зодох нь хүний мөн чанар байж болох ч хуулийн байгууллагын ёс зүй лав биш.
Одоогийн Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхийн өмнөх Засгийн газраа огцруулахдаа авсан цорын ганц амлалт нь “Хариуцлага”. Хариуцлагатай байхыг бусдад сануулж, хариуцлагатай ажиллахаа илэрхийлж гарч ирсэн МАН-ын шинэ даргаас хариуцлагын үлгэр харагдахгүй л байна шүү. Прокурорын хяналт Ерөнхий сайдад хамааралгүй байлаа гэхэд Ерөнхий сайдын шууд удирдлаганд ажилладаг тагнуулын байгууллага ажлаа яаж хийгээд байна вэ?
Б.СЭМҮҮН
Сэтгэгдэл (2)