УИХ-ын гишүүн Д.Гантулга хүчингийн хэрэгт холбогдон жил орчим хугацааг өнгөрүүлээд байна. Хаврын чуулганы нээлтийн өдөр Улсын Ерөнхий Прокурорын газраас түүнийг УИХ-ын гишүүнээс нь түдгэлзүүлэх хүсэлтийг ирүүлээд байгаа юм.
Энэ хүсэлтийг хангахын тулд УИХ-ын тухай хуулийн 6.11-т зааснаар 48 цагийн дотор хэлэлцэх ёстой. Өөрөөр хэлбэл УИХ өчигдөр буюу баасан гаригийн хуралдаанаар Д.Гантулга гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх эсэх асуудлыг шийдэх ёстой байв.
УИХ-ын тухай хуулийн 6.13.-т зааснаар "Гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх эсэх асуудлыг Төрийн байгуулалт, Хууль зүйн байнгын хороодын болон Халдашгүй байдлын дэд хорооны санал, дүгнэлтийг үндэслэн нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэж, хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхийн саналаар, нууц санал хураалтаар шийдвэрлэнэ" гэсэн заалттай.
Өчигдөр орой УИХ дахь МАН-ын бүлэг энэ асуудлаар хуралдаад, холбогдох Байнгын хороодоос санал дүгнэлт авахаар шилжүүлсэн байна. Байнгын хороо хуралдаж, шийдвэрээ УИХ-д танилцуулсны дараа чуулганы нэгдсэн хуралдаан хуралдах ёстой байв. Гэвч энэ удаад УИХ Д.Гантулга гишүүний бүрэн эрхийн асудлаар шийдвэр гаргаж чадсангүй.
УИХ-ын гишүүн, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдоржийн тайлбарласнаар “Үндсэн хуулийн Цэц их суудлын хуралдаанаараа УИХ-ын тухай хуулийн 6.9.1 дэх заалтыг хүчингүй болгосон нь Д.Гантулга гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх тухай прокурорын хүсэлтийг хэлэлцэн, шийдвэр гаргахад хууль зүйн ойлгомжгүй байдал үүсгэсэн” гэв. Цэцээс гаргасан дүгнэлтийн дараа УИХ холбогдох хуульд өөрчлөлт хийх ёстой байсан ч хийгээгүй гэсэн байна.
УИХ-ын тухай хуулийн 6.9.1-д “УИХ-ын гишүүнийг гэмт хэрэг үйлдэж байхад нь буюу хэргийн газар нотлох баримттайгаар баривчлагдсан тохиолдолд гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх саналыг Улсын ерөнхий прокурор УИХ-д оруулах бөгөөд УИХ гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх эсэхийг шийдвэрлэнэ” хэмээн заасан байв. Гэвч хулийн уг заалт нь “Хуулийн өмнө хүн бүр тэгш байх” Үндсэн хуулийн заалтыг зөрчиж байна хэмээн үзэж Үндсэн хуулийн Цэцийн 2017 оны арванхоёрдугаар сарын 20-ны өдрийн 02 тоот тогтоолоор уг заалтыг хүчингүй болгосон билээ. Өөрөөр хэлбэл, Эрүүгийн процессийн тухай хуульд заасан үндэслэлээр прокурор хүсэлтээ гаргана, УИХ-ын гишүүний бүрэн эрх хэргийн мөрдөн шалгалтад саад учруулах ёсгүй гэсэн үг.
Гэвч МАН-ын бүлэг дахиад л мэдэн будилж, “хуулийн заалтыг хүчингүй болгосон нь УИХ-ын гишүүнийг бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх хуулийн зохицуулалтыг үгүй хийсэн” хэмээн мугуйдлав. Н.Гантулга гишүүн хаалттай хуралдааны үеэр өөрийнх нь бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэхгүй байх, УИХ-д үлдээж өгөхийг намын бүлгийнхнээсээ уйлан гуйсан гэнэ.
Б.ЗАЯА
Сэтгэгдэл (8)