Саудын Арабд “Эмэгтэйчүүд жолоо барих эрхтэй” хэмээх кампанит ажил өрнүүлсэн, тэгш эрхийн төлөө тэмцэгч эмэгтэйд таван жилийн хорих ял оноожээ.
31 настай Лужайн аль-Хатлоул аль хэдийн чанга дэглэмтэй хорих ангид хоёр жил хагас өнгөрүүлсэн. Түүнийг болон бусад идэвхтнүүдийг Саудын Арабтай дайсагналцдаг байгууллагуудтай холбоо тогтоосон гэх мэт хэргээр 2018 онд саатуулсан байдаг. Олон улсын хүний эрхийн байгууллагууд түүнийг суллахыг удаа дараа шаардаж байгаа хэдий ч энэ даваа гаригт тус улсын Эрүүгийн хэргийн мэргэшсэн шүүх түүнийг үндэсний аюулгүй байдалд хор хөнөөл учруулсан, гадны улс төрийн сэдвийг сурталчласан гэх хэрэгт буруутган шүүж, түүнд таван жил найман сарын хорих ял оноожээ. Ялын хоёр жил арван сарыг түдгэлзүүлсэн гэж байгаа.
Лужайн аль-Хатлоул болон түүний гэр бүлийнхэн энэхүү хэргийг няцааж байгаа бөгөөд түүнийг шоронд эрүүдэн шүүсэн гэж давж заалдах гэж байна.
Хатлоул Саудын Арабын эмэгтэйчүүдийг 2018 онд жолоо барих эрхтэй болохоос хэдхэн долоо хоногийн өмнө баривчлагдсан юм. Саудын Арабын эрх баригчид түүнийг саатуулсан нь энэ асуудалтай ямар ч холбоогүй гэж мэдэгдэж байна.
Хатлоулын гэр бүлийнхэн түүнийг баривчлагдсанаас хойш гурван сарын хугацаанд ямар ч холбоогүй байсан бөгөөд цахилгаан цочрол, ташуур, бэлгийн дарамтанд өртсөн гэж мэдэгджээ. Мөн тэд түүнийг эрүүдэн шүүгээгүй гэж хэлж зөвшөөрвөл, эрх чөлөөтэй болгоно гэж санал болгосон гэж тэд үзэж байна.
Хүний эрхийн шинжээчид энэхүү шүүх хурал нь олон улсын стандартад нийцээгүй гэж мэдэгдсэн.
Арваннэгдүгээр сард Эмнести Интернэшнл түүнийг Эрүүгийн мэргэшсэн шүүхэд шилжүүлсэнийг буруушааж, Саудын Арабын эрх баригчдын "харгислал, хоёр нүүртэй байдлыг" илчилсэн гэж мэдэгдэв. Энэ хэргийг Саудын Арабын маргаантай де-факто удирдагч, MBS гэгддэг угсаа залгамжлах хунтайж Мохаммед Бин Салманы нэр хүндэд улам их хохирол учруулж байна гэж үзэж байна. Мохаммед Бин Салман нь консерватив вант улсыг хөрөнгө оруулалтад нээлттэй байлгах үүднээс шинэчлэлийн хөтөлбөр, тэр дундаа эмэгтэйчүүдийн жолоодлогын хоригийг цуцалсан байдаг. Гэхдээ түүнийг эрхийн төлөө тэмцэгчдийг тасралтгүй хавчин,шахдаг, мөн сэтгүүлч Жамал Хашоггигийн аллагад Саудын Арабын эрх баригчид үүрэг гүйцэтгэснийг буруушааж байна.
Лужайн Аль-Хатлоул одоо жолоо барих эрхийн төлөө кампанит ажилд зоригтой оролцсоноос ч илүү, хоригдож байгаа гэдгээрээ илүү алдартай болжээ. Тэрээр Саудын Арабын эдийн засаг, нийгмийн шинэчлэл хийх эрмэлзэлд урт сүүдэр тусгасан хүний эрхийн бодит зөрчлийг ил болгосон бөгөөд энэ нь улс төрийн санал зөрөлдөөнд улам бүр хатуу хяналт болж байгаа юм.
Жо Байден АНУ-ын ерөнхийлөгчийн албан тушаалд томилогдохдоо хүний эрхийг зөрчсөн асуудалд илүү хатуу байр суурь баримтлах төлөвтэй байна. Гэхдээ Саудын Арабын эрх баригчид өөрсдийн чиг баримжаагаа үргэлжлүүлэн гаргах болно гэж шаардаж байна. Вант улс дэлхийн хамгийн том газрын тос экспортлогч, бүс нутгийн эрчим хүчний гол тоглогч болох үүргээ олон улсын хамтын нийгэмлэгт хамаагүй чухал гэж үздэг.
Аль-Хатлоулд оногдуулсан ял, түүний дотор түдгэлзүүлсэн болон урьд нь хоригдсон хугацааг дүйцүүлсэн нь түүнийг болон бусад нийгмийн идэвхтнүүд шинэ онд суллагдах боломжтойг харуулсан сайны дохио юм. Ингэснээр Хаант төрд үзүүлэх дарамтыг багасгахад тусалж магадгүй юм.
Б.Бүжлхамаа