Ковидын эсрэг вакцин үйлдвэрлэх уралдаанд одоогийн байдлаар тэргүүлж буй Moderna нэг тун вакцинаа 37 доллараар буюу монгол мөнгөөр 105450 төгрөгөөр худалдаална гэж мэдэгдсэн.
Энэ дүн нь Johnson & Johnson гэх мэт бусад газраас 10 доллар (28500), Pfizer вакцинаас 20 доллараас (48500) дээгүүр үнэ юм.
Энэхүү үнэлгээ нь жижиглэнгийн буюу нэгж вакцины үнэлгээ бөгөөд бөөнөөр худалдан авалт хийх үед үнийг бууруулах хэлэлцээрүүд хийгдэх нь дамжиггүй. Гэхдээ вакцин үйлдвэрлэгч эмийн үйлдвэрүүд бол ашиг олох сонирхлоо тодорхой илэрхийлсэн арилжааны компани юм. Тэд хамгийн түрүүнд түрүүвч зузаантай хүмүүстэй харьцаж байгаа. АНУ-ын зах зээл бол тэдний анхны зорилт юм.
Moderna-ийн вакциныг холбооны санхүүжилтээр АНУ-ын Эрүүл Мэндийн Үндэсний Хүрээлэн, АНУ-ын Эрүүл Мэнд, Хүний Үйлчилгээний яамны тусламжтайгаар боловсруулсан болно. Тэд АНУ-ын засгийн газраас 2.48 тэрбум доллар авсан. Энэхүү вакцин нь Дональд Трампын Operation Warp Speed хөтөлбөрийн хамгийн тод найдвар байв. Жилийн эцэс гэхэд тус компани АНУ-д хэрэглэх боломжтой 20 сая тунг өгөхөөр зорьж байна.
Вакцин яг хэдэн төгрөгөөр үнэлэгдэх вэ гэдэг асуулт АНУ-ын засгийн газартай холбоотой тул дэлхийн бусад улс орнууд хүлээх хэрэгтэй болно. Магад дунд болон бага орлоготой улс орнууд хараа, бараагаа өөр чигт тавьж байх нь зүгээр. Нөгөө талд, НҮБ-ын Ковакс хөтөлбөр нь ядуу буурай орнуудад коронавирусийн эсрэг вакциныг тараахад татаас өгөх боловч Модерна мэт компаны нэрлэсэн үнэ хэт өндөр өртөгтэй байж магадгүй юм.
Сайн тал нь Moderna хэд хэдэн асуудал байгаагаа хүлээн зөвшөөрсөн. Юу вэ гэвэл, вакцины уралдаанд оролцсон аль ч компани ирээдүйд зарим улс оронд Ковидыг хэдий нь давж туулчихаад байхад зарим улс оронд Ковид-19-ийн улмаас хүн, амьтан үхсээр байхад магадлалтайг хүлээн зөвшөөрч байна.
Мөн Moderna вакциныхаа патентыг цар тахлын үед авах гэж хичээхгүй гэдгээ мэдэгдсэн. Энэ нь Энэтхэг эсвэл Хятад дахь үйлдвэрлэгчид хямд өртөгтэй хувилбар хийх боломжтой болгож байгаа юм.
Энэнээс гадна, AstraZeneca Оксфордын Их Сургуульд боловсруулж буй вакцинаас ашиг олохгүй гэж мэдэгдсэн. Аз болж хэдхэн цагийн өмнө Оксфордын их сургуулиас вакцин тун амжилттай болж байгааг зарлалаа.
Нуруугаа автал ажиллаж байгаа хэсэг, яах нь мэдэгдэхгүй хөл хорио, ганцаардал, эдийн засгийн гамшгаас гаргах вакцин одоо л нохойн дуу ойртож байгааг хэлж байх шиг. Хамгийн чухал нь хүн бүрт хүртээмжтэй байх ёстой.
Бү.Лхамаа