Пиндуодуо хэмээх цахим худалдааны платформын хоёр залуу ажилтны үхэл интернетийн аварга компаниудын хөдөлмөрийн нөхцлийн талаар олон жилийн турш санаа зовж байсан хэргийг дахин олны анхаарлын төвд хурцаар тавив. 

Шинэ он гарахаас хэдхэн хоногийн өмнө 01.30 цаг хүртэл Хятадын цахим худалдааны компанийн Пиндуодуо компанийн 22 настай ажилтан өдөржингөө ажиллаад таржээ. Гэнэт тэр гэдсээ тэвэрч унав. Хамт ажиллагсад нь түүнийг эмнэлэгт хүргэсэн боловч зургаан цагийн дараа тэр нас баржээ.

Хоёр долоо хоног болоогүй байхад Пиндуодуогийн нэгэн залуу ажилчин эцэг эхтэйгээ товч уулзах үеэр үхэтхийн унав. Маргааш нь гурав дахь ажилтан нь Пиндуодуогийн ажлын соёлыг шүүмжилснийхээ дараа ажлаас халагдлаа хэмээв.

Үүний маргааш нь өөр нэг технологийн компанид хүргэлт хийдэг жолооч цалингаа аваагүй цалингаа нэхэн өөрийгөө шатаажээ. Тэрээр сүүлийн долоо хоногт Хятадын олон нийтийн сүлжээнд өргөн тархсан видео бичлэгийг "Би цус, хөлснийхөө мөнгийг хүсч байна" тайлбартайгаар шэйрлэжээ. 

Үхэл, эсэргүүцлийн цувааг дэлхийн хамгийн том технологийн компаниудын хүч чадал, ажилчдынхаа хүлээлтийн талаархи үндэсний хэлэлцүүлгийг дэлхийн өнцөг булан бүрт байгаа интернетийн аварга компаниудад танилцуулж, хэлцэл өрнүүлж байх үед дахин эхлүүллээ. 

Хэрэглэгчид Хятадын хамгийн том онлайн худалдааны платформуудын нэг болох Pinduoduo-г бойкотлохыг уриалав. Тус компани байрладаг Шанхай хотын эрх баригчид энэ компаны ажлын нөхцөл байдалд шалгалт хийхээ мэдэгджээ. Пиндуодуо компани нь Хятадын хамгийн олон үзэгчтэй телевизийн нэвтрүүлэг болох улсын өргөн нэвтрүүлгийн Цагаан сарын баярыг ивээн тэтгэхээ больжээ. 

Пиндуодуо ажилтнууддаа сэтгэлзүйн зөвлөгөө өгөх болно гэж мэдэгдэлдээ дурджээ. Түүнчлэн нас барсан эмэгтэй ажилтны ааваас ирсэн гэсэн мессежний дэлгэцийн агшинг гаргаж, тус компанийг дэмжиж байгаад талархал илэрхийлэв. Пиндуодуогийн төлөөлөгч цааш нь тайлбар өгөхөөс татгалзав.

Засгийн газар болон жирийн иргэд аль аль нь Хятад улсын өсөн нэмэгдэж буй супер гүрний статусын бэлгэдэл болж байсан компаниудаа эргүүлж татаж эхэлжээ.

Хятадын албан тушаалтнууд саяхан Алибабад холбогдсон монополийн эсрэг мөрдөн байцаалтын талаар мэдэгдсэн. Үүний дараа цахим худалдааны группын тэрбумтан үүсгэн байгуулагч Жэк Ма цахим ертөнцөд хүмүүсийн постын бай, хамгийн их хандалттай муу санаатан болжээ. Зохицуулагчид Алибабагийн охин компани болох Ant Group-ийн хүсэн хүлээдэг байсан олон нийтэд анх санал болгох ажлыг гэнэт зогсоов.

Хязгааргүй мэт санагдаж байсан олон арван жилийн амлалт дуусч байна гэсэн илүү өргөн цар хүрээтэй санаа зовнилыг ярьдаг. Хятад улс коронавирусийн дэгдэлтээс хурдан сэргэж байгаа хэдий ч цэнхэр захтнуудын олонх нь тэмцэж байна. Залуу цагаан захтнууд ажлын урт өдрүүд, ажлын цар хүрээ бүрхэг, харх уралдаанд сэтгэл дундуур байх тухай улам их ярих болжээ.

Хятадын технологийн томоохон компанийн ажилтан Лю Сяолин Пиндуодуогийн үхлийн талаар хамт ажиллагсадтайгаа өргөнөөр ярилцсан гэж хэлэхдээ тэд тэсвэрлэхийн аргагүй ажлын дарамт шахалтын санаа бүх зүйл танил санагдсан гэдэгтэй санал нэг байгаагаа мэдэгджээ.

"Энэ дүгнэлт хэтэрхий аймшигтай байсан бөгөөд бид өөрсдийнхөө амьдралыг эрхэмлэх ёстой. Ирээдүйд бид ажлаа тухайн өдөрт нь эрт орхиж гардаг байх хэрэгтэй" гэж тэр хэллээ.

Тэрээр одоо ажиллаж байгаа компанидаа өөр үүрэг хүлээлгэсэн бөгөөд хариу арга хэмжээ авахаас айсандаа түүнийг тодорхойлохыг хүсээгүй тул өмнөх ажил нь түүнийг шөнийн 11, 12 цаг хүртэл, заримдаа бүр 3 цаг хүртэл ажиллахыг шаарддаг байсан тул сэтгэцийн ачааллыг хөнгөвчлөх эмчилгээг хийлгэж байжээ.

Хятадын хэт өрсөлдөх чадвар бүхий ажлын соёл, ялангуяа технологийн ертөнцөд сүүлийн жилүүдэд байнга санаа зовж, шүүмжлэлд өртдөг. Хямд хөгжлийн төлөө хөдөлгүүр болгон зардлаар өсөх хандлагыг олон хүн тэмдэглэж байсан бол залуу ажилтнууд эрүүл мэнд, хувийн харилцаандаа гарсан зардлын талаар гомдоллох нь ихэсчээ. 

Энэхүү дургүйцэл нь 2019 онд цоо шинэ технологийн ажилчид “996” соёл гэж нэрлэгддэг ховор онлайн жагсаал зохион байгуулж, ажлын өдрүүд долоо хоногийн зургаан өдөр 9-21 цаг хүртэл үргэлжилж байсан ажлын өдрийг эсэргүүцэж, Хятад улсыг сурталчлахад ихээхэн нэрвэгдсэн юм.  Хөдөлмөрийн тухай хуулиар ерөнхийдөө ажлын өдрийг найман цагаас илүү ажиллавал цалин хөлс авахгүй ажиллахыг хориглодог. Гэхдээ компаниуд олон цагаар ажиллах нь сайн дурын ажил гэж шаарддаг бөгөөд албан бус дайчилгаанаас болгоомжилдог эрх баригчид хөдөлгөөний олон хэлэлцүүлэгт цензур хийсэн. 2019 онд болсон энэ яриа хэсэг интернетээр шуугиж байгаад тэгсгээд замхарчээ. 

Мэтгэлцээн шинээр эхэллээ.

Нэгдүгээр сарын 3-нд мэргэжлийн сүлжээний платформ болох Maimai-ийн нэрээ нууцалсан хэрэглэгч Пиндуодуо дахь найз нь гэнэтийн байдлаар нас барсан гэж бичээд компанийг буруутгав. Энэхүү бичлэг олон нийтийн анхаарлыг татаж, Пиндуодуо Жан овогтой ажилтан 12-р сарын 29-ний өдөр гэртээ харих замдаа нас барсан болохыг батлав.

Үхлийн шалтгааны талаар олон нийтэд тайлбар өгөөгүй байсан ч олон хүмүүс үүнийг хэт их ажилтай холбон тайлбарлажээ. Хэрэглэгчид хатагтай Жан Пиндуодуогийн маш их сурталчилсан онлайн хүнсний шинэ бүтээгдэхүүн дээр ажиллаж байсан бөгөөд тус компанийн гүйцэтгэх захирал Колин Хуанг дөнгөж сая Хятадын хоёр дахь баян хүнээр нэрлэснийг хэрэглэгчид тэмдэглэв.

Нэгдүгээр сарын 4-ний өдөр Пиндуодуогийн албан ёсны олон нийтийн мэдээллийн хуудсаас "Хэн амьдралаа мөнгөөр ​​солиогүй бэ?" гарчигт бичлэг цацагдсан.

Пиндуодуо хатагтай Жан-гийн үхлийг хэрэгсэхгүй байх шиг болсноор олон нийтийн уур хилэн улам бүр нэмэгдэв.  

Энэхүү бичлэгийг тэгэсгээд устгасан байна. Компани нь скриншотууд хуурамч байсан гэж мэдэгдээд дараа нь энэ мэдэгдлээсээ дахин няцаж, гүйцэтгэгч компанийг буруутгажээ.

Дараа нь Нэгдүгээр сарын 9-нд Пиндуодуо Тан овогтой хоёрдахь ажилчин эцэг эхтэйгээ уулзахаар очоод барилга дээрээс үсрэв гэж мэдэгдсэн боловч олон нийтэд ямар ч шалтгаан хэлээгүй. Дараагийн өдөр нь Вин Тайксу хэмээх дэлгэцийн нэрийг ашигладаг Пиндуодуогийн хуучин инженер Вэйбо дээр видео байрлуулж, ажлын өрөөнийхөө гадаа түргэн тусламжийн машины зургийг хуваалцсаны дараа ажлаас халагдлаа гэж мэдэгджээ. Түүний тайлбараас өөр хамт ажиллагч нь унасан гэж таамаглаж байв.

"Магадгүй би оюутан хэвээр байгаа нь миний бодлыг нууж, өөрийгөө хамгаалдаг мэргэжлийн хүн болж сураагүй байж магадгүй юм. Гэхдээ дэлхий ийм байх ёсгүй гэж би бодож байна" гэж тэр 64 сая гаруй удаа үзсэн видеонд хэлжээ.  

Пиндуодуо мэдэгдэлдээ Ван овогтой ажиллаж байсан ажилтан уг бичлэгийг байрлуулсан болохыг батлав. Түүнийг түргэн тусламжийн гэрэл зургийнх нь төлөө бус харин компанийг шүүмжилж цахим ертөнцөд хийсэн бусад “онцгүй мэдэгдэл”-ийнхээ төлөө ажлаас нь халсан гэжээ.

Олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр “996” буюу бүр ч эрс ялгаатай хувилбаруудын тухай яриа зонхилж байв. Зөвхөн хатагтай Жангийн үхлийн тухай Weibo hashtag-ийг 630 сая гаруй удаа үзсэн байна. Төрийн албан ёсны мэдээллийн агентлаг Синьхуа хүртэл ноён Вантай ярилцлага хийж, "гажсан илүү цагаар ажиллах соёл"-ыг буруушаажээ.

Жэжян мужид саяхан коллеж төгссөн, технологийн салбарт ажилладаг Чен Хаосян Пиндуодуогийн аппликешныг устгаж, хөдөлмөрийн эрхийг сурталчилсан блог бичлэгүүд бичсэн гэж хэлэв.

Тэрээр ноён Ванг гайхан биширдэг гэж хэлсэн, учир нь олон хүмүүс ажил олгогчдын хүлээлтийг хувийн зүгээс шүүмжилж байсан ч цөөхөн хүн олон нийтийн өмнө гарч зүрхлэсэн.  

"Үндэслэлгүй зүйл тохиолдож, үнэн хэрэгтээ таны эргэн тойронд эсвэл өөрт чинь тохиолдвол хэдэн хүн босоход бэлэн байдаг вэ?"  тэр асуугаад  "Бид хүмүүст доод шугамыг тогтооход нь туслах хууль хэрэгтэй байна. Хөдөлмөрийн нөхцлийн сэдэв нь зөвхөн нэг салбар эсвэл компаниар хязгаарлагдахгүй. Энэ бол манай бүх нийгмийн сэдэв юм" гэв.

Хүргэлтийн жолооч Лю Жин өөрийгөө галдан шатаасны дараа Weibo-ийн хэрэглэгчид түүний цалингаа суутгасан гэж байсан хүнсний хүргэлтийн компани болох Ele.me болон түүний толгой компани Alibaba-г мөлжлөгт буруутгажээ. Тэд Арванхоёрдугаар сард Бээжинд хүргэлт хийж байгаад амиа хорлохыг завдсан өөр Ele.me жолоочийг зааж өгөв.

Ноён Лю амьд үлдсэн бөгөөд дараа нь Ele.me энэ үйл явдалд "харамсаж байна" гэж мэдэгдэж, эмчилгээний зардлыг төлнө гэжээ.

Сүүлийн өдрүүдэд Шаньдун мужийн шүүх Шанхай хотын үл хөдлөх хөрөнгийн менежментийн компани ажилчдаа эцгийнхээ оршуулах ёслолд оролцохоор зөвшөөрөлгүй чөлөө авсных нь төлөө ажлаас нь халсан болохыг тогтоосноор хэт их ажил дахин шалгагдав.

Шанхай дахь криптографийн компанийг үүсгэн байгуулагч Сүжи Ян хэлэхдээ, цар тахал нь технологийн хэрэглэгчдийг цөөн хэдэн том компаниуд болон тэдний ард буй бизнесийн практикт өөрсдөдөө найдаж байгаагаа ойлгоход тусалсан гэж хэлсэн. Энэ нь өндөр цалинтай, өндөр боловсролтой програмистуудын нэрийн өмнөөс төдийгүй бага цалинтай ажилчдыг дэмжих зорилгоор технологийн компаниудын эсрэг өргөн цар хүрээтэй түлхэц болж байна.

"2019 онд олон хүн" Хөөе, та нар үнэхээр элит ангийнхан шүү дээ. Та үүнээс ихийг гуйх ёсгүй "гэдэг хандлагатай байсан хэмээн 2019 онд болсон 996 оны эсэргүүцлийн жагсаалтай нягт холбоотой байсан 24 настай бизнес эрхлэгч залуу хэллээ. Одоо хүмүүс хөгжүүлэгчдийн хувь тавилан тэдгээр хүргэх залуусын хувь тавилантай холбоотой гэж үзэж байна.

Алибаба, Тенцент болон бусад томоохон технологийн компаниудын элсэлтийн түвшний ажилчид 30,000-600,000 долларын цалин авдаг гэж ажилд зуучлагчид эсвэл ажил хайж буй вэбсайтууд дээр бичсэн байдаг. Засгийн газрын статистик мэдээгээр 2019 онд Хятадад коллеж шинээр төгссөн хүний ​​дундаж цалин 10,000 орчим доллар байжээ.

Пепсильванийн дараах ажлын байрны дарамт нь бага цалинтай ажилчдад өрөвдөх сэтгэл төрүүлэхэд түлхэц болсон юм. Учир нь коллежийн төгсөгчид хүртэл тоглолтын ажил хийхээс өөр аргагүй болсон гэж Пеннсильванийн Их Сургуулийн Хятадын технологийн салбарын идэвхжилийг судалж буй Зое Жао хэлэв.

Гэхдээ энэ дарамт нь ажилгүйдлийн айдсыг харгалзан ажилчдыг бодит өөрчлөлтийг гаргахад улам хэцүү болгож магадгүй юм.

Технологийн ажилтан хатагтай Лю хэлэхдээ, хөдөлмөрийн нөхцлөөс залхсан ажилтан бүрийн хувьд хэдэн арван хүн энэ ажилтны байр суурийг эзлэхэд бэлэн байдаг гэжээ.

"Олон нийт нэг талаас 996 бол аймшигтай гэж хашгирч, нөгөө талаар эдгээр том технологийн компаниуд руу орохоор яарч байна" гэлээ. 

Мөн тэрээр "Энэ нь бүслэлттэй адил юм. Гаднах хүмүүс дотогш нэвтрэхийг, доторх хүмүүс гарахыг хичээдэг" гэв.

Б.Бүжлхамаа

nytimes.com