Дэлхийн хамгийн том эдийн засагтай улс орнуудын чансааг гаргажээ. Энэ удаа өмнөх 150 жилийнх шигээ АНУ нэгт эрэмблэгджээ. 2022 оны дотоодын нийт бүтээгдхүүний үзүүлэлтээр шилдэг таван оронд АНУ, Хятад, Япон, Герман, Их Британи жагссан байна.
Тэдний ДНБ-ний нийлбэр нь дэлхийн эдийн засгийн үйлдвэрлэлийн талыг эзэлж байгаа юм.
Дэлхийн хамгийн өндөр ДНБ-тэй топ-5 орон
1. АНУ. АНУ-ын ДНБ өнгөрч буй онд 24,8 их наяд доллар байв. Энэ тоо нь дэлхийн 170 оны ДНБ-ний нийлбэртэй тэнцэнэ. АНУ нь 1871 оноос хойш дэлхийн томоохон эдийн засаг байсан ба түүнтэй зэрэгцэх эсвэл түүнд ойртох орон одоогоор байхгүй хэвээр байна.
2. Хятад. БНХАУ-ын нэрлэгдсэн ДНБ нь 2022 онд 18,46 их наяд доллартай тэнцэв. Өнгөрсөн онд тэр нь 16,86 их наяд байсан гэхээр эдийн засгийн өсөлт сайн байна. Хятадын худалдан авах чадварын тэнцэл нь АНУ-ынхаас өндөр ба энд Хятад тэргүүлж байна. Аж үйлдвэр ба ашигт малтмал нь Хятадыг ийм өндөр хэмжээнд хүргэсэн байна.
3. Япон. Японы өндөр хөгжилтэй эдийн засаг нь жилээс жилд бэхжиж байгаа. Энэ онд ДНБ-ний хэмжээ нь 5,38 их наяд доллар болов. Өмнөх хоёр жилд нь бага зэргийн бууралт байсан. Ковидын цагаар хүртэл тус орон гуравдугаар байраа хадгалж ирэв.
4. Герман. Европын холбооноос эхний таван том эдийн засагт багтаж байгаа цорын ганц орон түүний ДНБ 2022 онд 4,5 их наяд доллар. Инфляцийн төвшин 7,3% хүрснээс Германы эдийн засаг ирэх жилд 2-3%-иар унаж магадгүй байна. Ер нь дэлхийн АНУ хүртэл өндөр инфляцтай байгаагаас Германы эзлэх байр хэвээр үлдэнэ.
5. Их Британи. Энэ орны ДНБ нь 3,44 их наяд доллар. Дэлхийн санхүүгийн үйлчилгээний 10%-ийг тэнд хийдэг. Их Британийг хөөн гүйцэхээр ДНБ-ний өсөлтэй Энэтхэг (3,25 их наяд доллар), Франц (3,14 их наяд доллар) нэхэж явна.
Энэ жагсаалтын 129-д Монгол бичигдсэн ба түүний ДНБ-ний үзүүлэлт 2021 онд 14,28%, 2022 онд 15,83% гэсэн байв. Манай урд Нигери биш Нигер улс, харин ард маань Ямайка орсон байгаа.
Газар нутгаар том, малаар дүүрэн, байгалийн баялагаар арвин ч Монгол маань дэлхийн энэ чансааны 192 орноос тухайлбал, Гаитигаас найман алхамын ард хурдалж явна.
М.ЦОГТ
Сэтгэгдэл (3)