Киев, Украин (AP) - Энэ удаа Киев хотын захад байрлах байрнаас нь нэг миль хүрэхгүй зайд орших цахилгаан станц руу пуужин тусахад Александр Майстренко сандарсангүй, тэсрэх бөмбөгний хоргодох байр руу гүйсэнгүй, нүүлгэн шилжүүлэх талаар ч бодсонгүй.
Гэнэт Оросын армийн дайны гол бай Украины "амин чухал" дэд бүтэцтэй холбоотой бүх зүйл болчихов.
Киев хотын дарга Виталий Кличкогийн хэлснээр, өнгөрсөн долоо хоногт болсон хүчтэй дэлбэрэлтийн улмаас гурван хүн амиа алдаж, үйлдвэрийн хашаан доторх хоёр объект ноцтой эвдэрч, 50 мянга орчим айлын цахилгаан эрчим хүчийг түр тасалжээ. Харин иргэд байрнаасаа ч хөдөлсөнгүй.
"Бид айдаггүй, учир нь бид зүгээр л ложистикийн хувьд бэлтгэгдээгүй. Бид ёс суртахууны хувьд бэлэн байна" гэж Майстренко халдлага үйлдсэнээс хэдхэн цагийн дараа сууцныхаа гадаа хоёр хөршийнхөө хамт вандан сандал дээр сууж, тамхи татангаа хэлэв.
Украинд найман сар орчим үргэлжилсэн Оросын дайны сүүлийн үе шат ийм харагдаж байна. Москва цахилгаан станцууд, усан хангамжийн байгууламжууд болон бусад гол дэд бүтцэд цохилт өгөхөө илэн далангүй зарласан. Украины эрчим хүчний албан хаагч өнгөрсөн лхагва гаригт тус улсын цахилгаан эрчим хүчний системийн 40 хувь нь ноцтой гэмтсэн гэж мэдэгдсэн бол Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский 10-р сарын 10-наас хойш Оросын хүчин Украины цахилгаан станцуудын 30 хувийг устгасан гэж мэдэгджээ.
Харин Майстренко болон түүний хөршүүд энэ үйл явдалд бэлтгэлтэй байгаа гэж хэлсэн юм.
Оросууд цахилгааныг нь унтраавал гар чийдэн, лааны нөөц бий гэж тэр хэлсэн юм. Тэрээр зуух хийх хий байхгүй бол байшингийн үүдний өмнө энгийн зуух барьж, түүсэн, цуглуулсан түлээгээ хэрэглэх төлөвлөгөөтэй байгаа аж. Усаа савлаж, даршилсан ногоо, лаазалсан бүтээгдэхүүнийг найдвартай хадгалсан гэв.
Мөн тэрээр, өвлийн улиралд хөнжил, дулаан хувцас хангалттай байлгахыг хүн бүр мэддэг гэж нэмж хэлсэн юм.
Майстренко хэлэхдээ, "Энэ цахилгаан станц дайны бай гэдэг нь хэзээ ч нууц байсангүй, гэхдээ бид дайн эхэлснээс хойш бэлтгэж байна. Бэлтгэл ажил нь нэгэн цагт бие биенээ таньдаг байсан, нийтлэг дайсантай тулгардаг хөршүүдийн дунд хамтын нийгэмлэгийн мэдрэмж, нэгдмэл фронтыг бий болгосон" гэжээ.
Өвөл ойртож буй эгзэгтэй цаг үед Оросууд цахилгаан, дулаан станц руу халдаж буй.
Киев хотын дарга Виталий Кличко хэлэхдээ, пүрэв гаригт Украины ихэнх хотын төвүүд, тэр байтугай Оросын зарим орон сууцны барилга, аж ахуйн нэгжүүдийг дулаанаар хангадаг Зөвлөлтийн үеийн төвлөрсөн системтэй станцтай. Киевт халаалтын улирал эхэлж байна.
Зеленскийн албанаас орон даяар цахилгаан эрчим хүч хэмнэх кампанит ажил эхэлсэн бөгөөд цахилгаан эрчим хүчний хэрэглээг өглөөний 7 цагаас өглөөний 11 цаг хүртэл бууруулахыг олон нийтээс хүссэн байна.
Зеленскийн төрөлх хот Кривой Рог дахь эрчим хүчний байгууламж, үйлдвэр нэг шөнийн дотор осолдож, 600 мянган хүн амтай өмнөд хэсгийн төв хот засвар хийж дуустал гэрэл цахилгаангүй байжээ. Бүс нутгийн захирагч Валентин Резниченко ноцтой сүйрлийн талаар мэдээлж, орон нутгийн ард иргэдийг эрчим хүч хэмнэхийг уриалж, "Аж ахуйн нэгжийн гэрэлтдэг тэмдэг, самбар бүрийг унтраахыг хүсэж байна" гэв.
Ерөнхийлөгчийн зөвлөх Кирило Тимошенко Telegram платформ дээрээ байгаль хамгаалах алхмуудыг тэмдэглээд, бүх Украинчуудыг "үүнийг нухацтай авч үзэхийг" уриалсан байна.
Пуужингын дайралтын улмаас эрчим хүч, ус тасарсан гэж мэдээлсэн нэг газар бол дайны хамгийн түгшүүртэй цэгүүдийн нэг болох Запорожжиа атомын цахилгаан станцын хажууд орших Энерходар хот юм.
Эрчим хүчний хангамжийг зэвсэг болгон ашиглах нь Кремлийн хувьд шинэ тактик биш, тэр дундаа Украины асуудлаар.
Киевт төвтэй Украины Призмийн Гадаад бодлогын зөвлөлийн аюулгүй байдлын хөтөлбөрийн захирал Ханна Шелест хэлэхдээ, "Эрчим хүч бол Оросуудын хувьд үргэлж ариун үнээ байсан бөгөөд тэд эрчим хүчийг удирдснаар улс орноо удирдаж чадна гэж мэдэгддэг" гэсэн юм.
Украинаас хууль бусаар хавсаргасан дөрвөн бүс нутагт байлдааны байдал зарласан ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин өөрийн чадвараа ашиглан тус улсын Зөвлөлтийн үеийн өргөн уудам хоолойгоор дамжин өнгөрч буй хийг хөшүүрэг болгон ашиглажээ. Түүний тактикийг Киевийн засгийн газрын эсрэг төдийгүй, Оросын байгалийн хийн хоолойг Балтийн тэнгисээр дамжуулан барьж байсан Европ дахь эрчим хүчээс хамааралтай улс орнуудын эсрэг ашигласан.
Шинэ стратегийн дагуу Оросын арми Украины дэд бүтцийг хангалттай устгаж, оршин суугчид өөрсдийн засгийн газрыг буруутгахын тулд амьдралыг нь тэвчихийн аргагүй болгоно гэж найдаж байна гэж Шелест хэлэв.
Путин Украиныг бүтэлгүйтсэн улс, Оросын түүхэн хэсэг гэж нэрлэсэн. Украинчуудыг зовлонд унагах гэж оролдохдоо тэд түүнд итгэх байх гэж найдаж байна гэж тэр хэлэв.
"Одоо бидний харж байгаа зүйл бол энэ нь тийм ч сайн ажиллахгүй байна" гэж Шелест хэлээд Украинчууд уур хилэнгээ Путин рүү улам чиглүүлж байна гэж нэмж хэлжээ.
ОХУ Украины цахилгаан станцуудын бараг гуравны нэгийг устгасан гэж Зеленский хүлээн зөвшөөрсөн нь анхаарал татаж байна гэж Вашингтонд төвтэй Дайны судлалын хүрээлэнгийн шинжээч Мейсон Кларк хэлэв.
"Хэрэв Оросууд энэ эвдрэлийг үргэлжлүүлж, Украинчууд үүнийг засч чадахгүй бол энэ нь үнэхээр үр дүнд хүрч магадгүй" гэв.
Мөн Кларк Москвагийн эзлэн авсан газар нутгийг эргүүлэн авахад Украины хүн амын арми армидаа дийлэнх дэмжлэг үзүүлэхэд Орос нөлөөлнө гэдэгт итгэхгүй байна гэжээ.
Киевийн тайлбарлаж буй Иранаас нийлүүлсэн нисгэгчгүй онгоц, пуужингаар энгийн иргэдийн орон сууц болон бусад цэргийн бус объектын эсрэг хийсэн халдлагууд нь "Украины хүн амыг айлгах зорилготой зүгээр л террорист халдлага юм шиг санагдаж байна. Мөн Орос Украинчуудыг бууж өгөхийг албадаж, хэлэлцээрийг хүчээр хийж чадна гэсэн буруу итгэл үнэмшлээс болж дайны туршид ийм айдас төрүүлэх тактик хэрэглэсэн" гэлээ.
Цэргийн үүднээс авч үзвэл, Орос Украины дэд бүтцийн эсрэг Иранаас нийлүүлсэн нисгэгчгүй онгоц болон Калибр, Искандер далавчит пуужингуудыг ашиглаж байгаа нь "хязгаарлагдмал нарийвчлалтай сумны маш муу хэрэглээ" гэж Кларк хэлэв.
Мөн тэрээр "Оросууд эдгээр өндөр зэрэглэлийн зэвсгийн нөөц хомсдож байгаа тул Украины агаарын довтолгооноос хамгаалах хүчин олон нисгэгчгүй онгоцыг саатуулж, устгаж чадсан тул тэднийг байлдааны талбарт аврах нь илүү стратегийн алхам болно" гэсэн юм.
Дэд бүтцийг засах нь ихэвчлэн орон нутгийн захиргаанд ордог. Украины өмнөд хэсэгт орших Одесса боомт хот хэдэн долоо хоногийн турш Оросын бөмбөгдөлтийн дор байгаа хөрш Миколайв хотод туслах багийнхныг томилсон байна.
Харьков мужид засгийн газрын албан тушаалтан Роман Семенуха ням гаригт саяхан чөлөөлөгдсөн Купянск хотын эргэн тойронд халаалтын системд засвар хийж байгаа ч эхлээд цаг их авах цахилгаан, хий, усаа сэргээх шаардлагатай гэж мэдэгдэв.
Харьковын цэргийн захиргааны даргын зөвлөх Андрий Беседин "Айл өрхүүд хийн хангамжид холбогдоно гэдгийг онцлон хэлмээр байна, гэхдээ өндөр барилгуудын нөхцөл байдал янз бүрийн шалтгааны улмаас арай илүү төвөгтэй байна" гэв.
Харьковын бүс нутгийн эрх баригчид мөн түлээний хэрэгцээг үнэлж байна гэж Беседин хэлээд дулаан байруудыг байгуулж, эрх баригчид орох хүмүүсийг нүүлгэн шилжүүлэхийг санал болгоно гэж хэлэв.
Мөн тэрээр "Хүссэн хүмүүс харилцаа холбоо бүхий аюулгүй бүс рүү шилжинэ. Бид эдгээр сүлжээнүүдийн чухал дэд бүтцийг сэргээхийн тулд өдөр бүр ажиллах болно” гэлээ.
Б.Бүжлхамаа