Хөгжлийн банкны шүүх хурал гэснээс, АТГ, прокурор “царай хардаг” чинь анхных биш юм байна. Гэм биш зан, гэнэт биш хууч болчихсон ч юм байна.
Одоогоос гурван жилийн өмнө МАН-ын их хурал дотор Н.Номтойбаяр гэж гишүүн байлаа. Хоёр удаа УИХ-д сонгогдохдоо 2016-2017 онд ганц удаа, ганцхан жил ХНХ-ын сайдаар ажилласан. Тэгсэн чинь ажлаа өгснөөс нь хойш гурван жилийн дараа буюу 2020 оны сонгуулийн яг өмнө АТГ албан тушаалын хэргээр /ЭХ-ийн 22.1/ эрүү үүсгээд, прокуророос хүсэлт гаргаад цагдан хориулсан. Цагдан хорьсон сар гарны хугацаанд сонгууль ч болоод өнгөрсөн, Н.Номтойбаяр ч ялагдсан.
Тэр жилийн сонгуульд АН-аас 1, МАН-аас 2 нэр дэвшигч шоронгоос сонгуульд өрсөлдсөний нэг нь Н.Номтойбаяр. Сонгуулийн дараа анхан шатны шүүхээс Номтод 5,5 жилийн ял өгсөн нь Эрүүгийн хуульд бичигдсэн ялынх нь бүр дээдийн дээд хэмжээ. 22.1-д “Нийтийн албан тушаалтан албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, бусдад давуу байдал бий болгосон бол нийтийн албанд ажиллах эрхийг 2-5 жилээр хасч, 1-5 жил хорих ял шийтгэнэ” гэсэн байдаг бол Номтод 5,5 жил өгсөн.
Гэмт хэрэгт тооцсон үйлдэл нь юу байсан гэхээр ХНХ-ын сайдаар ажиллаж байхдаа ХЭДС-гаас тухайн жилд ААН-үүдэд олгосон 3,9 тэрбум төгрөгийн дэмжлэгийг банкаар дамжуулаагүй, хүүгийн хохирол учруулсан гэсэн байгаа юм. Тэгэхээр нь “Энэ яахаараа гэмт хэрэг болдог юм” гээд дараагийн гурван жил сайд хийсэн С.Чинзоригийн гаргасан ХЭДС-тай холбоотой шийдвэрийг АТГ-т шалгуулахаар өгсөн чинь “Хууль зөрчөөгүй” гэсэн дүгнэлт гарсан байдаг. Яг адилхан хоёр тушаал, зөвхөн гарын үсэг зурсан сайдын нэр, он саяр хоёр нь өөр. Тэгсэн чинь нэг нь “албан тушаалын” хэргээр ял аваад яваад өгсөн. Тэр үед Н.Номтойбаяр “АТГ, прокурор хүний царай харж ял өгдөг. Улс төр үйлчилдэг газар хууль үйлчилдэггүй” гэдэг "алдарт" үгээ хэлжээ.
Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг Давахын шүүх хэвээр үлдээж, Давахын шийдвэрийг Дээд шүүх өөрчилсөн байдаг юм. Ингэхдээ Номтыг ялласан 22.1-ийг нь хүчингүй болгоод 23.5 буюу сайдын албан тушаалтай ямар ч хамаагүй “хайнга хандах” гэдэг зүйл ангиар нэг жилийн ял өгсөн, тэр нь бас тухайн зүйл ангидаа дээд хэмжээ гэж байгаа.
Сүүлд энэ хэргийг МАН-ын 65-ын бүлэг доторх хагарал, ЖДҮ, 60 тэрбумын хэрэг, бүр сүүлдээ Х.Баттулгын түлхүүрийг нь атгаж байсан “Хонгилын шүүх” гэх мэтийг оруулаад бараг кино хийсэн байдаг. Гэвч, ил харагдаж байгаа ганц үнэн гэвэл АТГ, прокурор хоёр “царай хардаг”, хоёр нүүр гаргадаг гэдэг л үнэн. Шүүх ч гэсэн хэргийг тэгж шийдсэн байдаг юм.
Одоо манай АТГ, прокурор хоёр “Хөгжлийн банкны” гээд бас нэг “хоёр нүүртэй” хэрэг боочихоод шүүхээр хэлэлцүүлж байгаа. Ялгаатай нь Н.Номтойбаярын шүүх хурал хохирогчгүй, гэрчгүй, хэвлэл мэдээлэл ч үгүй, хаалттай болсон. Харин Хөгжлийн банкны шүүх хурлыг нээлттэй, шууд лайваар үзүүлж байна. Тэгсэн ч гэсэн шүүхийн эцсийн шийдвэр гарсны дараа бид бас дахиад ямар “кино” яриад сууж байх бол доо гэхээс яс хавтайх юм даа.
Б.ЗАЯА